Het door het College van B&W genomen besluit om 30 km/uur in Haarlem in te voeren is zeer toe te juichen. Haarlemmers hebben zich hier jaren voor ingespannen. Ook de voorgenomen snelle start van de invoering per 2025 verdient alle lof. Op heel veel wegen in Haarlem wordt  de leefbaarheid en de verkeersveiligheid hiermee substantieel verbeterd. Echter het uitstel tot invoering op de wegtrajecten Wagenweg en Dreef, en het traject Wilhelminastraat-Kinderhuisvest-Kenaupark-Parklaan staat haaks op een drietal belangrijke gemeentelijke beleidsambities, te weten: verbeteren van de verkeersveiligheid, realiseren van een autoluwe binnenstad, en verbetering van de leefbaarheid in de binnenstad.

Verkeersveiligheid

Het uitstellen van de invoering voor de wegtrajecten Wagenweg, Dreef, Wilhelminastraat, Kinderhuisvest, Kenaubocht en de Parklaan is ronduit onverantwoord te noemen. Een koppeling aan het moment van herstructurering van de Wilhelminastraat, geschatte opleveringsdatum 2029, is onacceptabel. Helaas heeft hier het belang van een mogelijk reistijdverlies van seconden voor de bussen geprevaleerd boven verkeersveiligheid en leefbaarheid! De busreiziger merkt hier niets van. Het is puur een financiële kwestie.

Genoemde routes gelden als de meest onveilige routes in de Haarlemse binnenstad:

  • Het kruispunt van de Wilhelminastraat/Raamvest heeft zich als drukke oversteekplaats in het recente Verkeersveiligheidsbeleid zelfs gekwalificeerd als  ‘risicolocatie’.
  • De zeer drukke en onduidelijke oversteekplaats Zijlweg/Kinderhuisvest geldt als hét voorbeeld van concurrente ruimteclaims in de binnenstad. Naast de vele fiets-oversteekbewegingen aldaar zijn in de zomer zelfs rood/witte linten benodigd om voetgangers, terrasbezoekers, fietser en bussen verkeersveilig van elkaar te scheiden.
  • In de Kenaubocht geldt al sinds de herstructurering van deze weg in 2017 een ‘30 km/uur adviesbord’ ter bescherming van de oversteekplaats direct na de bocht. Dit advies wordt nimmer opgevolgd en vraagt om een verbodsbord. Bovendien zijn ook daar geen vrij liggende fietspaden
  • In de afgelopen twee jaar vielen er op het traject Kinderhuisvest/Parklaan 13 ongelukken met letsel te betreuren, bij 8 daarvan waren een bus en een fietser/voetganger betrokken. De impact van deze ongelukken was veel kleiner geweest indien de bussen 30km/uur hadden gereden.
  • Tot slot, de Dreef en de Wagenweg zouden volgens het ‘CROW Afwegingskader 30 km/uur’ sowieso een lager snelheidsregime moeten krijgen door de aanwezigheid van de Dreefschool, Bos en Vaart School en het Sancta Maria Lyceum.

Met 50 km/u vlak langs het terras

Autoluwe binnenstad

Ook in deze beleidsambitie wordt door het uitstel een grote bres geslagen. In plaats van dat met 30 km/uur idealiter vanaf het kruispunt Dreef/Florapark een ‘hindernis’ voor het autoverkeer wordt opgeworpen en auto’s via de Dreef-zuid, Spanjaardslaan, Westelijke Randweg om de binnenstad heen worden geleid, wordt er nu langs de westelijk kant van de binnenstad een 50km-sluiproute (‘racebaan’) gecreëerd  om hier toch met de auto naar de binnenstad te komen c.q. zo naar Zandvoort te rijden. Voorts bevestigen diverse experts dat het beste een groot aaneengesloten 30km-gebied kan worden ingevoerd in plaats van afwisselende 50-30km deeltrajecten. Dit leidt namelijk tot grote onduidelijkheid en onveiligheid.

Leefbaarheid

Deze 50km/uur westelijke sluiproute blijft in dit gedeelte van de binnenstad de leefbaarheid nog jaren onder druk zetten. Het vele auto en busverkeer op deze route leidt niet alleen tot verkeersonveiligheid maar ook tot geluids-en trillingsoverlast. Met name het ieder keer hard optrekken en afremmen van de vele bussen is de hoofdoorzaak van deze overlast. Door het voorgenomen uitstel wordt deze overlast onnodig nog jaren gecontinueerd, zo niet geïntensiveerd!

Oplossingen

Op wegtrajecten waar de verkeersveiligheid zeer in het geding is, hebben de Provincie, Vervoerregio en Connexxion de strijd voor nu gewonnen van de Haarlemmers. Dit terwijl het argument van eventuele reistijdverliezen zwak is en ook door mitigerende maatregelen op korte termijn opgelost kan worden. Dit hoeft niet tot 2029 te wachten:

  • De doorstroming bij het belangrijkste bottleneck de Raaksbruggen kan verbeterd worden door bij de VRI-afstelling van de stoplichten nog meer voorrang/doorstroming te verlenen aan het verkeer/bussen komende van de Wilhelminastraat en Kinderhuisvest. Ook helpt dit om een autoluwe binnenstad te realiseren, immers autoverkeer komend vanaf Leidsevaart en de Zijlweg moet langer wachten.
  • Instelling van 30km/uur in de gehele binnenstad leidt tot minder autoverkeer en daarmee betere doorstroming voor de bussen.
  • Met de komst van de nieuwe hub Haarlem Nieuw Zuid kan de halte Rustenburgerlaan vvervallen en dat levert substantiële seconden winst op.
  • Ook het niet meer inzetten van de dubbeldekkers levert substantiële seconden winst op. Bij het instappen en uitstappen wordt hier veel tijd verloren omdat een deel van de passagiers naar boven moet c.q. deze bussen pas mogen rijden als iedereen op zijn plaats zit. Inzet van ander materieel verbetert de reistijd per omloop van deze lijn.
  • Ook in het kader van de het project Toekomstlijnen OV Haarlem liggen er volop kansen om met een efficiënter en effectiever lijnennet  financiële capaciteit (DRU’s)binnen de overall concessie Amstelland-Meerlanden vrij te spelen. Hier ligt zelfs een grote maatschappelijke verantwoordelijkheid bij de Vervoerregio, Provincie en Gemeente om de grote inefficiënties als slecht bezette stadslijnen en honderden lege R-Net bussen in de daluren om te zetten in nieuwe lijnen om ook de Haarlemmers buiten het centraal stedelijk gebied te bedienen en reistijdenseconden vrij te spelen ten behoeve van een algehele invoering van 30km/uur in de binnenstad. Dat 2024 het ijkmoment is om de Vervoersconcessie Amstelland-Meerlanden te actualiseren, vraagt om acties op de zeer korte termijn. De verkeersonveiligheid op genoemde routes duldt geen uitstel!

Bijgevolg hebben wij het college en de raad om, anders dan in de uitvoeringsagenda voorgesteld, ook op de routes Wagenweg, Dreef, en Wilhelminastraat-Kinderhuisvest-Kenaubocht-Parklaan in 2025 in te voeren.

We sluiten af met een kreet die wij hoorden bij het maken van beeldmateriaal in de Kenaubocht. Een fietser die daar met zijn kleine fietsende dochter overstak, riep:”Susan, stay with me, otherwise you will be killed”. Dat is de realiteit van iedere dag op deze routes!

Het besluit van het college kunt u inzien onder agendapunt 7 op de website van gemeente.